برجستگی غدد لنفاوی در سینه، موضوعی است که می‌تواند برای بسیاری از افراد و بانوان نگران‌کننده باشد. غدد لنفاوی بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند و نقش حیاتی در فیلتر کردن مایع لنف و مقابله با عفونت‌ها و بیماری‌ها ایفا می‌کنند. هنگامی که این غدد در ناحیه سینه یا زیر بغل متورم یا برجسته می‌شوند، این تغییر می‌تواند نشانه طیف وسیعی از شرایط، از موارد کاملا بی‌خطر مانند عفونت‌های جزئی تا مسائل جدی‌تر نظیر بدخیمی‌ها باشد. دکتر رویا سیفی با داشتن سابقه در زمینه جراحی سینه بهترین گزینه برای درمان بیماری های مرتبط بت سینه خواهد بود. در این متن، به بررسی ابعاد مختلف برجستگی غدد لنفاوی در سینه خواهیم پرداخت.
برجستگی غدد لنفاوی در سینه نشانه چیست؟
برجستگی غدد لنفاوی در سینه، که گاهی به آن آدنوپاتی نیز گفته می‌شود، نشانه‌ای از فعالیت سیستم ایمنی بدن است. این برجستگی‌ها می‌توانند دلایل متعددی داشته باشند که برخی از آن‌ها خوش‌خیم و برخی دیگر نیازمند بررسی دقیق‌تر هستند. درک این دلایل می‌تواند به کاهش نگرانی کمک کند:
عفونت‌ها: شایع‌ترین علت تورم غدد لنفاوی، وجود عفونت در نزدیکی محل غده است. در ناحیه سینه و زیر بغل، این عفونت‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- عفونت‌های سینه
- عفونت‌های پوستی
- عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی عمومی
- زونا
التهاب غیرعفونی:
- واکنش به واکسیناسیون
- واکنش‌های آلرژیک
- آرتریت روماتوئید یا لوپوس
تروما یا آسیب:
- آسیب به بافت پستان یا زیر بغل، هرچند نادر، می‌تواند باعث واکنش التهابی و تورم غدد لنفاوی شود.
کیست‌ها و توده‌های خوش‌خیم پستان:
- فیبروآدنوم، کیست‌های پستان، یا سایر توده‌های خوش‌خیم پستان باعث تورم غدد لنفاوی نمی‌شوند، اما ممکن است در کنار هم وجود داشته باشند و نیاز به تمایز دارند.
سرطان: این جدی‌ترین علت تورم غدد لنفاوی است و همیشه باید در بررسی‌ها مد نظر قرار گیرد:
- سرطان پستان: شایع‌ترین سرطانی که می‌تواند غدد لنفاوی زیر بغل را درگیر کند. در این حالت، سلول‌های سرطانی از تومور اصلی در پستان جدا شده و به غدد لنفاوی زیر بغل گسترش می‌یابند. درگیری غدد لنفاوی یک شاخص مهم برای تعیین مرحله‌بندی سرطان و برنامه‌ریزی درمان است.
- سایر سرطان‌ها: لنفوم، سرطان خون، یا متاستاز از سایر نقاط بدن مانند سرطان ریه یا تیروئید نیز می‌توانند منجر به تورم غدد لنفاوی در این ناحیه شوند.
برجستگی غدد لنفاوی سینه همیشه خطرناک است؟
خیر، برجستگی غدد لنفاوی سینه همیشه خطرناک نیست و در بسیاری از موارد، علامتی از یک وضعیت خوش‌خیم یا گذرا است. غدد لنفاوی بخشی از سیستم دفاعی بدن هستند و در پاسخ به طیف وسیعی از محرک‌ها، از جمله عفونت‌ها، التهابات، یا حتی واکسیناسیون، می‌توانند متورم شوند. این تورم نشانه‌ای از فعال شدن آن‌ها در برابر یک تهدید است و اغلب با رفع عامل محرک، به حالت عادی بازمی‌گردند. برجستگی غدد لنفاوی زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود در صورتی که:
بدون علت مشخص ظاهر شود، بزرگ‌تر از 1-2 سانتی‌متر باشد، سفت، غیرمتحرک و چسبیده به بافت‌های اطراف باشد، بدون درد باشد، به سرعت رشد کند، برای مدت طولانی بیش از 2 تا 4 هفته باقی بماند، با علائم عمومی دیگر مانند کاهش وزن بی‌دلیل، تب، تعریق شبانه یا خستگی همراه باشد.
چه تفاوتی بین غدد لنفاوی طبیعی و متورم در سینه وجود دارد؟
تفاوت اصلی بین غدد لنفاوی طبیعی و متورم در سینه در اندازه، لمس پذیری، قوام، تحرک و وجود درد و علائم همراه آن‌ها است. غدد لنفاوی طبیعی معمولا کوچک‌تر از 1 سانتی‌متر هستند، به سختی لمس می‌شوند یا اصلا قابل لمس نیستند، نرم و لاستیکی‌اند، کاملا متحرک و بدون درد هستند و از روی پوست دیده نمی‌شوند.
در مقابل، غدد لنفاوی متورم بزرگ‌تر از 1 سانتی‌متر می‌شوند و به راحتی زیر پوست لمس یا حتی از روی پوست دیده می‌شوند. قوام آن‌ها بسته به علت تورم متفاوت است؛ در عفونت‌ها ممکن است کمی حساس و نرم‌تر باشند، اما در سرطان اغلب سفت‌تر و لاستیکی‌تر حس می‌شوند. از نظر تحرک، غدد لنفاوی متورم شده در اثر عفونت یا التهاب تحریک شده و زیر دست جابجا می‌شوند، اما در موارد سرطانی، ممکن است سفت و چسبیده به بافت‌های اطراف باشند.
در خصوص درد، غدد متورم شده ناشی از عفونت یا التهاب اغلب دردناک یا حساس هستند، در حالی که غدد لنفاوی سرطانی بدون درد هستند که این خود می‌تواند یک نشانه مهم اما گمراه کننده باشد. همچنین، غدد لنفاوی متورم ممکن است با علائم همراهی مانند قرمزی، گرمی پوست، تب، خستگی، کاهش وزن بی‌دلیل یا تعریق شبانه همراه باشند، به ویژه در موارد عفونی یا سرطانی. هرگونه تغییر در غدد لنفاوی، به خصوص اگر بدون علت مشخص باشد و به سرعت برطرف نشود، حتما باید توسط پزشک بررسی شود.
چه زمانی باید برای برجستگی غدد لنفاوی سینه به پزشک مراجعه کرد؟
مراجعه به پزشک برای بررسی برجستگی غدد لنفاوی سینه در موارد زیر ضروری و حیاتی است:
- برجستگی جدید یا غیرعادی
- اندازه بزرگ
- عدم بهبود یا بدتر شدن
- ویژگی‌های نگران‌کننده در لمس مانند سفت یا سخت بودن، غیر متحرکت بودن، بدون درد بودن
- وجود علائم دیگر در سینه:
- توده جدید یا تغییر در پستان.
- تغییر در اندازه یا شکل پستان.
- تغییرات پوستی روی پستان
- ترشح از نوک پستان
- فرورفتگی نوک پستان.
- سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان
چه آزمایش‌هایی برای بررسی غدد لنفاوی سینه انجام می‌شود؟
برای بررسی برجستگی غدد لنفاوی سینه و کشف علت آن، پزشک مراحلی را دنبال می‌کند که از روش‌های ساده شروع و در صورت نیاز به روش‌های پیشرفته‌تر می‌رسد. ابتدا، پزشک با معاینه دقیق بالینی، غدد لنفاوی سینه و زیر بغل را بررسی می‌کند و درباره سابقه پزشکی و علائم شما سوال می‌پرسد. سپس، تصویربرداری انجام می‌شود:
- ماموگرافی و سونوگرافی پستان و زیر بغل برای ارزیابی بافت و غدد لنفاوی استفاده می‌شوند.
- تصویربرداری با میدان مغناطیسی پستان در موارد خاص و سی تی اسکن برای بررسی گستردگی احتمالی بیماری به کار می‌روند.
اگر نیاز به بررسی دقیق‌تر باشد، نمونه برداری صورت می‌گیرد:
- نمونه‌برداری با سوزن ظریف و نمونه‌برداری با سوزن ضخیم برای جمع‌آوری سلول یا بافت انجام می‌شوند.
- گاهی نیز ممکن است برای بررسی کامل، غده لنفاوی به طور کامل برداشته شود.
در نهایت، آزمایش خون برای بررسی نشانه‌های عفونت، التهاب یا نشانگرهای تومور کاربرد دارد.
چه تفاوتی بین توده‌ی سرطانی و غده لنفاوی بزرگ شده در لمس وجود دارد؟
تشخیص بین توده سرطانی سینه و یک غده لنفاوی بزرگ‌شده با لمس می‌تواند دشوار باشد و همواره نیازمند تصویربرداری و بیوپسی برای تشخیص قطعی است. با این حال، تفاوت‌هایی در ویژگی‌های لمسی وجود دارد:
- قوام و سفتی: توده‌های سرطانی پستان سفت، سخت یا سنگی‌شکل و بدون انعطاف هستند. غدد لنفاوی متورم ناشی از عفونت نرم‌تر یا لاستیکی هستند، اما غدد لنفاوی سرطانی می‌توانند سفت و لاستیکی باشند.
- شکل و حدود: توده‌های سرطانی اغلب دارای شکل نامنظم و حدود نامشخص هستند، در حالی که غدد لنفاوی چه عفونی و چه سرطانی شکل گرد یا بیضی منظم‌تری دارند.
- تحرک: توده‌های سرطانی پستان اغلب غیرمتحرک هستند و به بافت‌های اطراف چسبیده‌اند. غدد لنفاوی عفونی متحرک هستند، اما غدد لنفاوی سرطانی سفت و غیرمتحرک هستند.
- درد و حساسیت: توده‌های سرطانی پستان بدون درد هستند. غدد لنفاوی عفونی دردناک یا حساس به لمس‌اند، اما غدد لنفاوی سرطانی اغلب بدون درد هستند که می‌تواند گمراه کننده باشد.
- محل و علائم همراه: توده سرطانی داخل بافت پستان قرار دارد و ممکن است با تغییرات پوستی مانند فرورفتگی یا قرمزی همراه باشد. غدد لنفاوی بزرگ شده عمدتا در زیر بغل یا نواحی مثل بالای ترقوه یافت می‌شوند و تغییرات پوستی همراه ندارند، مگر در صورت وجود عفونت شدید.
درمان بزرگ شدن غدد لنفاوی سینه
درمان بزرگ شدن غدد لنفاوی کاملا به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد.
اگر علت عفونت باشد: درمان بر روی رفع عفونت تمرکز دارد. این شامل استراحت و مایعات کافی، مصرف داروهای ضد درد و ضد التهاب بدون نسخه برای تسکین علائم، استفاده از کمپرس گرم برای کاهش التهاب، و در صورت نیاز، تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت‌های باکتریایی یا داروهای ضد ویروسی است. در مواردی که آبسه تشکیل شده باشد، ممکن است نیاز به تخلیه جراحی آن باشد.
اگر علت بیماری‌های التهابی یا خودایمنی باشد: درمان بر کنترل بیماری زمینه‌ای متمرکز است که شامل تجویز داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی یا ضد التهاب توسط متخصص مربوطه است.
اگر علت سرطان باشد: این جدی‌ترین حالت است و رویکرد درمانی پیچیده و متناسب با نوع و مرحله سرطان خواهد بود. گزینه‌های درمانی شامل جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی درگیر، شیمی درمانی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی در بدن، پرتو درمانی برای هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی با پرتوهای پرانرژی، هورمون درمانی در سرطان های حساس به هورمون، درمان هدفمند و ایمونوتراپی برای تحریک سیستم ایمنی بدن در برابر سرطان می‌شود.