غربالگری سرطان سینه یکی از مهمترین اقدامات پیشگیرانه برای تشخیص زودهنگام این بیماری است که تأثیر چشمگیری در درمان موفق و کاهش میزان مرگ و میر دارد. سرطان سینه یکی از شایع ترین انواع سرطان در بین زنان است اما اگر در مراحل اولیه شناسایی شود، درمان پذیری بسیار بالایی دارد. هدف از غربالگری، تشخیص توده‌ها و تغییرات غیرطبیعی در سینه قبل از بروز علائم ظاهری است، تا بتوان با روش‌های کم تهاجمی و مؤثرتر آن را کنترل کرد.
غربالگری سرطان سینه چیست؟
غربالگری سرطان سینه مجموعه‌ای از آزمایش ها و روش های تشخیصی است که به منظور شناسایی سرطان سینه در مراحل اولیه و پیش از بروز علائم آن انجام می‌شود. رایج ترین روش‌های غربالگری شامل ماموگرافی یا تصویربرداری با اشعه ایکس از سینه، معاینه بالینی سینه توسط پزشک و در برخی موارد ام آر آی سینه برای افرادی که در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان سینه هستند، می‌باشد. این فرآیند به‌ویژه برای زنان بالای 40 سال یا کسانی که سابقه خانوادگی سرطان سینه دارند، توصیه می‌شود.
غربالگری سرطان پستان به چه دلیلی انجام می‌شود؟
غربالگری سرطان پستان به منظور شناسایی زودهنگام سرطان پستان در افرادی که هنوز علائم بالینی ندارند، انجام می‌شود. این روش ها به تشخیص توده‌ها یا تغییرات غیرطبیعی در پستان کمک می‌کنند که قبل از ایجاد علائم واضح، وجود دارند. تشخیص زودهنگام سرطان پستان شانس موفقیت درمان را افزایش می‌دهد، چرا که سرطان های شناسایی شده در مراحل اولیه با درمان‌های کمتری قابل کنترل و درمان هستند. همچنین، غربالگری به کاهش مرگ ومیر ناشی از سرطان پستان کمک می‌کند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود می‌بخشد.
روش های مختلف غربالگری سرطان سینه
روش‌های مختلف غربالگری سرطان سینه شامل چندین تکنیک هستند که دکتر رویا سیفی انجام می‌دهند و به شناسایی زودهنگام این بیماری کمک می‌کنند در ادامه این موارد را بیان می‌کنیم.
- ماموگرافی: این روش تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس برای بررسی بافت های پستان انجام می‌شود. ماموگرافی به ویژه برای زنان بالای 40 سال توصیه می‌شود و تغییرات کوچک و حتی توده‌های غیرقابل لمس را شناسایی خواهد کرد.
- معاینه بالینی پستان: در این روش، پزشک با لمس پستان ها به‌دنبال توده های غیرطبیعی، تغییرات در اندازه یا شکل پستان ها و یا وجود هرگونه ترشح از نوک پستان می‌گردد. این معاینه هر 3 سال یک بار برای زنان زیر 40 سال و سالیانه برای زنان بالای 40 سال انجام می‌شود.
- سونوگرافی پستان: این روش با استفاده از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر از بافت پستان انجام می‌شود. سونوگرافی بیشتر برای بررسی توده های مشکوک که در ماموگرافی دیده می‌شوند یا برای زنان با بافت پستان متراکم مفید است.
- ام آر آی پستان: این روش تصویربرداری با استفاده از مغناطیس و امواج رادیویی انجام می‌شود. برای زنانی که در معرض خطر بالای سرطان پستان هستند یا به دلایل خاص به آن نیاز دارند، مانند زنانی که سابقه خانوادگی سرطان پستان دارند، توصیه می‌شود.
غربالگری سرطان سینه برای چه افرادی مناسب است؟
غربالگری سرطان سینه برای افرادی مناسب است که در معرض خطر بالای ابتلا به این بیماری قرار دارند یا دارای سابقه خانوادگی مرتبط با سرطان سینه هستند. این گروه‌ها شامل موارد زیر می‌شوند.
- زنان بالای 40 سال: طبق توصیه های پزشکی، همه زنان بالای 40 سال باید به طور منظم ماموگرافی انجام دهند، حتی اگر علائم یا سابقه خانوادگی نداشته باشند.
- افرادی با سابقه خانوادگی سرطان سینه: زنانی که اعضای نزدیک خانواده مانند مادر، خواهر یا دختر سابقه سرطان سینه دارند، باید غربالگری های منظم و زودتر از سن معمول را شروع کنند.
- زنان با سابقه بیماری‌های پستان: زنانی که به دلایل مختلفی، مانند داشتن توده های غیرسرطانی یا سابقه بیماری های دیگر در پستان، باید بیشتر تحت نظر باشند.
- افرادی با جهش‌های ژنتیکی BRCA1 و BRCA2: زنانی که دارای جهش های ژنتیکی مانند BRCA1 و BRCA2 هستند، که خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهند، باید غربالگری های بیشتری انجام دهند.
- زنان با مشکلات هورمونی: زنانی که دوره های طولانی از درمان های هورمونی برای یائسگی استفاده کرده‌اند یا هورمون های زیادی دریافت کرده‌اند، باید غربالگری های بیشتری داشته باشند.
اگر نتیجه غربالگری سینه غیرطبیعی باشد، چه باید کرد؟
اگر نتیجه غربالگری سرطان سینه غیرطبیعی باشد، این بدان معنا نیست که حتما فرد مبتلا به سرطان است، بلکه نیاز به ارزیابی های بیشتر دارد. پزشک دستور انجام آزمایشات تکمیلی مانند ماموگرافی اضافی، سونوگرافی پستان یا بیوپسی برای بررسی دقیق وضعیت بافت پستان می‌دهد. در صورت لزوم، آزمایشات و تصویربرداری های بیشتر کمک می‌کنند تا توده‌ها یا تغییرات مشکوک شناسایی شده و مشخص شود که آیا خوش خیم هستند یا نیاز به درمان دارند. اگر نتیجه نهایی تشخیص سرطان باشد، بهترین جراح سینه روش های درمانی مناسب مانند جراحی، شیمی درمانی یا رادیوتراپی را توصیه می‌کند. در هر صورت، پیگیری های منظم و دقیق برای تعیین وضعیت به طور فوری و موثر مهم است.
هر چند وقت یک بار باید غربالگری سرطان سینه انجام شود؟
فاصله زمانی انجام غربالگری سرطان سینه به سن فرد و عوامل خطر موجود بستگی دارد.
- زنان 40 تا 44 سال: هر سال یک بار ماموگرافی را انجام دهند، اگرچه تصمیم به شروع غربالگری باید بر اساس نظر پزشک باشد.
- زنان 45 تا 54 سال: توصیه می‌شود که ماموگرافی هر سال یک بار انجام شود.
- زنان 55 سال و بالاتر: ماموگرافی را هر دو سال یک بار انجام دهند.
- زنان با سابقه خانوادگی یا عوامل خطر دیگر: برای این گروه‌ها، نیاز به انجام غربالگری زودتر و در فواصل کوتاه می‌باشد. در این موارد، پزشک ماموگرافی، سونوگرافی و حتی ام آر آی را در برنامه غربالگری قرار می‌دهد.
سن غربالگری سرطان سینه چیست؟
سن شروع غربالگری سرطان سینه از 40 سالگی به بعد توصیه می‌شود، اما این زمان بر اساس شرایط فردی تغییر می‌کند. برای زنانی که سابقه خانوادگی سرطان سینه یا عوامل خطر دیگری مانند جهش های ژنتیکی دارند، پزشکان توصیه می‌کنند که غربالگری زودتر از 40 سالگی شروع شود. علاوه بر این، بعد از 50 سالگی، بسیاری از سازمان های بهداشتی توصیه می‌کنند که زنان ماموگرافی را هر دو سال یک‌بار انجام دهند.
هزینه غربالگری سرطان سینه چقدر است و آیا بیمه آن را پوشش می‌دهد؟
هزینه غربالگری سرطان سینه بستگی به نوع آزمایش مانند ماموگرافی، سونوگرافی و مرکز پزشکی انتخابی دارد. بسیاری از بیمه های درمانی هزینه ماموگرافی را تحت پوشش قرار می‌دهند، به ویژه برای زنان بالای 40 سال که واجد شرایط غربالگری هستند. البته پوشش بیمه بسته به نوع طرح بیمه ای، شرایط بیمه شده متغیر است. برخی از بیمه ها هزینه های اضافی برای خدمات خاص یا مراکز خصوصی را شامل نمی‌شوند. بنابراین، قبل از انجام غربالگری، بهتر است اطلاعات دقیق در خصوص پوشش و هزینه ها را دریافت کنید.